Verjaardag

Dit is een vrolijk berichtje. Het is louter het genot van een mededeling waarmee ik u zal prikkelen, zonder u evenwel de bevredigende voldoening te gunnen van een duidelijk antwoord. Want het betreft een mededeling omtrent mezelf, en wie schrijft, behoort – hoewel hij zich met een artikel in een weekblad per definitie op de publieke scène begeeft – toch een zekere discretie in acht te nemen. Hij moet zichzelf net genoeg op de achtergrond houden om niet puur particulier en dus oninteressant te worden, maar hij dient zichzelf ook net genoeg te impliceren in wat hij schrijft om niet saai en afstandelijk te worden. Ik houd in dit geval het juiste midden door u te zeggen dat u mij gerust een gelukkige verjaardag had kunnen wensen. Het is een zelfbetrokkenheid die ik mij in het ‘echte leven’ niet gemakkelijk zal veroorloven. Liever verzwijg ik een feit dat zo onontkoombaar de schijnwerpers op mijn eigen persoon richt. Tegenover dit blad (digitaal) papier lukt het wonderwel om het zonder blozen uit te drukken. Verder specifiëren over welke dag het precies gaat, zal ik echter niet doen. Zo discreet moet ik wel blijven natuurlijk. Anders zijn jullie volgend jaar allemaal moreel verplicht om postkaartjes te sturen – met daarop antwoorden op de existentiële vragen die ik me stel.

Want wat een gekke dag toch, een verjaardag. Om te beginnen is er het herkenbare dubbele gevoel: kinderen zijn blij dat het vooruitgaat – en jonge ouders eigenlijk ook –, maar naarmate de tijd vordert, neemt het enthousiasme voor het verouderen omgekeerd evenredig af. En dan is er nog het vreemde idee om de afronding van een jaar te vieren. Alsof je het einde van de vakantie zou vieren… Ten slotte zijn er de cadeautjes: een kind dat verjaart, wordt overladen met geschenken. Waarom? Het zal wel iets antropologisch zijn. Logisch kan je het in elk geval niet noemen. Zuiver rationeel zou je eerder het omgekeerde bedenken: zet wie je zo lang in leven hield maar eens goed in de bloemen. Enfin, dat soort overwegingen.

Ach, misschien moeten we die feestelijke vriendelijkheden gewoon niet bewaren voor een jaarlijkse gelegenheid. Vrienden van ons bijvoorbeeld voerden enige tijd geleden in hun gezin de ver-maand-dag in om de sfeer wat op te krikken. Toen ze beseften dat ze met dezelfde logica al gauw ver-week-dagen zouden aan het vieren zijn, viel het project echter wat stil. Waarschijnlijk is het vergelijkbaar met het lot dat de ver-week-dag van Jezus’ geboorte ten leven beschoren is. Op het vieren van die wekelijkse dag van de Zon zit ook een beetje sleet. Ik begrijp het wel hoor. Zelfs de ver-jaar-dag van mijn vrienden gaat wel eens ongemerkt voorbij. Hoe zou ik het volhouden hun ver-maand-dag te vieren, laat staan wekelijks bijeen te komen? Wat voor een bijzondere vriendschap zou dat wel niet zijn die week na week kon voorgaan op al het andere.